برخی اصول بینش اسلامی

سهم مهمی از تحولات فکری و روحی انسان در گرو نگاه او به مساله دین است. در این میان دین مبین اسلام در جهت مهندسی مبانی هستی شناسی، نگاه بشر به انسان، به ما هو انسان ساختار منظم و برنامه‌ای مطلوب ارائه کرده‌است. مهم‌ترین منابع پیش روی ما در عرصه شناخت این ارزش متعالی قرآن و سیره‌ی معصومین است که همواره می‌تواند مرجعی الهام بخش و مطمئن در راستای دستیابی به این مهم باشد.

دستیابی به بینش اسلامی و مهم‌تر از آن تلاش در راستای حفظ و حرکت در مسیر رشد آن، مسئله‌ای است که از ابتدای شروع آموزش برای هر کودک و نوجوان مورد توجه است و اقتضای مطلوب در این راستا تولید گسترده و همراهی کیفیت و کمیت در زمینه کتب و ابزار آموزش و پژوهش پرورش محور می‌باشد.

مهم‌ترین قدم در راستای دستیابی به بینش اسلامی قدم نهادن در مسیر "بینش انسانی" است چنانکه امیر المومنین علی علیه السلام فرمودند: "من عرف نفسه فقد عرف ربه" که گام بلند رسیدن به معنای حق و حقیقت و آگاهی به محوریت هستی، شناخت خود انسان به منزله‌ی هسته‌ی آفرینش و روح مقدس و متعالی آفرینش است.

در این مقاله به نمونه‌هایی از آثار معصومین جهت پیشروی در مسیر بینش اسلامی و برخی اصول مربوط به بینش اسلامی خواهیم پرداخت پس اگر می‌خواهید در این زمینه اطلاعاتی به‌دست آورید، تا آخر این مقاله با ما همراه باشید. اگر خودتان نیز بخواهید در این زمینه با کاهش هزینه تولید محتوا انجام دهید، پیشنهاد ما انتخاب سایت رایا مارکتینگ می‌باشد.

نمونه‌هایی از آثار معصومین جهت پیشروی در مسیر بینش اسلامی

تاکید مبانی اسلامی بر شناخت نفس انسانی مستلزم تاکید بر علوم مختلف انسانی از دریچه‌ی نگاه اسلام است و این مهم  بدون رشد و تعالی جامعه شناسی اسلامی، روانشناسی اسلامی، حقوق اسلامی و سایر علوم انسانی حاصل نمی‌شود.

در این راستا دیگر منبعی که همواره کانون توجه و تاکید بوده الگو برداری از سیره و کلام معصومین علیه السلام است و برای دستیابی به آنها مهم‌ترین ابزار مطمئن و در دسترس کتب ارزشمندی چون نهج البلاغه و نهج الفصاحه، مناجات‌های باشکوه حضرت امام سجاد در صحیفه‌ی سجادیه و دعای ارزشمند امام حسین در روز عرفه است.

چنانکه با نگاه گسترده و گیرای نکات، بررسی و بازنگری جزیی کلام مقدس امام حسین در دعای عرفه، مسیری هموار و پر پیرو در جهت دستیابی و کمال مطلوب به بینش اسلامی است.

بینش اسلامی برای رهیابی بشر به نگاهی فراخ به مسائل انسانی جوامع امروز، قدرت و ارزش فراوانی دارد و کافی است جوانان مسلمان و به ویژه جوان ایرانی توجه و عنایتی ویژه به این مهم داشته باشد و با تلاشی مضاعف در راستای بهره مندی از ابزار و منابع ارزشمند در دسترس کوشش نماید و نتایج حاصله را در دسترس عموم و به ویژه نوجوانان قرار دهد چرا که به بیان شیوای امیرالمونین "دل نوجوان چون زمینی آماده است برای پرورش بذری که در آن کاشته می شود" و چه بذری بهتر و رویاتر از بینش اسلامی برمبنای قرآن و سیره‌ی معصومین.

به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله "تولید محتوا برای بینش اسلامی" را نیز مطالعه کنید تا در این زمینه دید قوی و کاملی به‌دست آورید.

برخی اصول مربوط به بینش اسلامی

این اصول محدود به یک نژاد، قبیله یا گروه نیست. آنها در دامنه و کاربرد خود جهانی هستند. به این‌ها حکمت یا معارف حکمت نیز می‌گویند. اگر به درستی دنبال شوند، می توانند بر خیر و خرد همه مردم بیفزایند. این اصول به شرح زیر است:

عبادت خدای یکتا

این بدان معناست که در بینش اسلامی باید خدا را به عنوان واقعیت نهایی بشناسیم و خدا را به عنوان پروردگار بشناسیم، او را با صداقت کامل عبادت کنیم و در تمام جنبه‌های زندگی تسلیم او باشیم. زندگی یک مسلمان چیزی جز تعهد کامل به خدا نیست. ما نه تنها یکتاپرست هستیم بلکه مردمی خدامحور هم هستیم. خدا مرکز زندگی ماست و او دغدغه کامل و غایی ماست.

احترام و مهربانی با والدین

و به پدر و مادر احسان کنید. اگر یکی از آنها یا هر دوی آنها در زندگی شما به سن پیری رسیدند، آنها را دفع نکنید، بلکه با آنها سخنی نیکو بگویید و تسلیمانه نسبت به آنان مهربان باش و بگو: پروردگارا! به هر دوی آنها رحم کن، همانطور که در کوچکی به من توجه داشتند. این برای اعتراف به شفقت و مهربانی والدین، قدردانی از آنها و انجام حداکثر تلاش برای جبران این محبت و شفقت است. احترام و احسان به والدین برای ما فقط یک وظیفه اجتماعی نیست. این وظیفه و تکلیف شرعی ماست.

نیکی به خویشاوندان و فقرا و مسافران

این به خاطر داشته باشید که ما در این دنیا به هم پیوسته‌ایم. مسئولیت‌های ما فقط در قبال خود و خانواده‌های نزدیک‌مان نیست، بلکه در قبال سایر بستگان و در کل جامعه است. همه ما محتاج هم هستیم و در این مسیر زندگی همسفر هستیم. باید ببینیم برای دیگران چه کاری می‌توانیم انجام دهیم. مسلمانان باید یک زندگی مسئولیت پذیر اجتماعی (Social Responsibility) داشته باشند. مسئولیت اجتماعی از خانواده و سایر بستگان آغاز می‌شود و شامل همه نیازمندان می‌شود.

مراقب پول باشید و منابع را هدر ندهید

اسراف درست نیست، بلکه نباید بخیل شد. یک مسلمان واقعی متعهد به سبک زندگی متعادل است. پول را باید از راه حلال به دست آورد و در راه درست خرج کرد. این اصل را می ‌وان در مورد تمام منابعی که خداوند به ما داده است اعمال کرد. استفاده خردمندانه و آگاهانه از منابع، تعهد بسیار مهم مسلمانان است.

مراقبت خوب از کودکان

همانطور که ما حقوق والدین را به رسمیت می‌شناسیم، باید حقوق کودکان را نیز به رسمیت بشناسیم. بچه‌های ما آینده ما هستند. باید ببینیم که فرزندانی سالم، باهوش و از نظر اخلاقی مسئولیت پذیر تربیت می‌کنیم. تعهد ما باید این باشد که آنها را در محیطی امن و سالم پرورش دهیم. ما باید از جان و روح و روان و اخلاق و آداب آنها محافظت کنیم.

به مردم احترام بگذارید

این بدان معناست که در بینش اسلامی باید حرمت همه زندگی را تشخیص داد و کاری نکرد که زندگی را به خطر بیندازد. باید از پرخاشگری و خشونت پرهیز کرد، زیرا این کارها ممکن است منجر به قتل ‌شود. هر مسلمانی باید متعهد به راه‌های صلح آمیز باشد. منازعات باید با گفتگو و مذاکره حل شود نه با کشتار و قتل. با این حال، عدالت باید حفظ شود، زیرا مجازات عادلانه باعث امنیت و محافظت از زندگی می‌شود.

مراقبت از یتیمان

باید از یتیمان و همه کسانی که آسیب پذیر هستند مراقبت شود. ما باید حقوق آنها را به رسمیت بشناسیم و از آنها در برابر هر آسیبی محافظت کنیم. یک مسلمان باید عمیقاً متعهد به مراقبت از جوانان، فقیر و ناتوان باشد. مهربانی و شفقت، تعهد اساسی یک مسلمان است. این شامل همه و حتی شامل حیوانات می‌شود.

عمل به وعده‌ها و تعهدات

وعده‌ها و قراردادها بخش مهمی از زندگی بشر و تمدن بشری است. وقتی به وعده‌ها وفا نمی‌شود، اعتماد (Trust) مردم به یکدیگر از بین می‌رود و کل جامعه ضعیف می‌شود. مسلمانان باید به سخنان خود صادق باشند. تعهد ما باید این باشد که راست بگوییم و صداقت داشته باشیم و وقتی عهد می‌بندیم باید تمام تلاش خود را برای عمل به عهدمان انجام دهیم.

در معاملات تجاری صادق باشید

تجارت صادقانه باعث پیشرفت، موفقیت و برکت می‌شود. همه تجارت، اعم از تجاری، اجتماعی یا سیاسی باید با احساس عدالت و انصاف انجام شود. یک مسلمان واقعی متعهد به رفتار منصفانه در هر چیز و با هرکسی است. تاجر مسلمان باید راستگوترین تاجر باشد. کارگر مسلمان باید صادق‌ترین کارگر باشد. پس مسلمان در هر حرفه‌ای باید برای آن حرفه عزت بیاورد.

عمل کردن بر اساس دانش و پیروی نکردن از شنیده‌ها و عمل نکردن به عدم حقیقت

وقتی اطلاعات نادرست داده می‌شود یا از اطلاعات سوء استفاده می‌شود، بی عدالتی زیادی انجام می‌شود. مسلمانان باید در اطلاع رسانی صادق باشند. آنها باید گزارش‌های صادقانه در مورد همه، از جمله دشمنانشان را ترویج کنند. گزارشی که از یک منبع مسلمان می‌آید باید قابل اعتمادترین گزارش باشد. به همین ترتیب، مسلمانان نیز باید در اعمال و واکنش‌های خود نهایت دقت را داشته باشند. آنها نباید علیه همه بدون مدرک مناسب واکنش نشان دهند.

فروتنی و عدم تکبر

اعتدال و تعادل بهترین چیز در رفتار و همچنین در نگرش نسبت به دیگران در بینش اسلامی است. مسلمان واقعی انسان باوقار است، اما متواضع است. و مسلمان فخرفروش و متکبر نیست. یک مسلمان واقعی خدا را به خاطر تمام موهبت‌هایش شکر می‌کند. برای هر چیزی نهایت حمد مخصوص خداست و جلال واقعی از آن خداست.

نتیجه گیری

این‌ها تعهدات اساسی مسلمانان به عنوان فرد و به عنوان مردم است. این‌ها اصول حکمت و ارزش‌های جهانی اسلام است. پیروی از آنها عدل و آرامش و سعادت دنیا را به همراه دارد و در آخرت نیز توفیق و رستگاری خواهند داشت. بیایید همه تلاش کنیم تا این تعهدات واقعی خود را انجام دهیم.

در صورتی‌که قصد داشته‌باشید در زمینه بینش اسلامی تولید محتوا انجام دهید، به شما پیشنهاد می‌کنیم سایت رایا مارکتینگ را انتخاب کنید تا سفارش خود را با حفظ کیفیت و رعایت اصول سئو تحویل بگیرید.