آنچه از تاریخچه پادکست نمی دانید

تاریخچه پادکست و بررسی ریشه کلمه پادکست می تواند برای شناخت پدیده های نو در جامعه مفید باشد. گرچه زمان زیادی از ساخت اولین پادکست نمی گذرد اما کمتر کسی درباره اینکه پادکست چگونه پدید آمد؟ اطلاعات دقیقی دارد. ما در این مطلب ضمن بیان تاریخچه پادکست در مورد اولین پادکست فارسی و اینکه اپلیکیشن podcasts چه سالی شروع به کار کرد؟ نیز اطلاعاتی را ارائه می کنیم.

فهرست مطالب

• کلمه پادکست یعنی چه؟

کلمه پادکست یعنی چه؟

بررسی تاریخچه پادکست نشان می دهد این عنوان اولین بار در سال ۲۰۰۴ توسط یک روزنامه نگار استفاده شد. بن همزرلی در فوریه سال ۲۰۰۴ در روزنامه گاردین مطلبی در مورد رادیوهای آنلاین منتشر کرد. موضوع این مطلب بررسی رشد پرشتاب رادیوهای آنلاین بود. او گرچه از عنوان رادیوهای آنلاین استفاده می کرد اما در خلال مطالب خود از رادیوهای آماتوری سخن گفت که با مفهوم کلاسیک برنامه رادیویی تفاوت داشتند.

در نهایت او این سؤال را مطرح کرده بود که چه عنوانی برای این رسانه جدید مناسب است؟ وبلاگ صوتی، پادکست سازی و رسانه پارتیزانی پیشنهادات او برای این رسانه جدید بود. البته عبارت پادکست که در این مقاله مطرح شده بود با در نظر گرفتن نقش آیپاد در گسترش این نوع رسانه بود.

این عبارت برای کاربران انگلیسی زبان ناآشنا نبود چون در حوزه رسانه های انگلیسی عبارات مشابه مانند Broadcast (پخش گسترده)‌ وجود داشت. البته یک سال بعد مطلب دیگری منتشر شد که podcast را مخفف personal on demand توصیف کرده بود.

عوامل تأثیرگذار در تاریخچه پادکست

در تاریخچه پادکست مواردی چون معنی کلمه پادکست اهمیت دارند اما اساس خلق این پدیده نیستند. حقیقت این است که ابتدا انتشار مجموعه محتوای صوتی رواج یافت و سپس با نامگذاری اهالی رسانه رسمیت یافت. بر اساس شواهد موجود از سال ۲۰۰۰ میلادی انتشار مجموعه فایل های صوتی در برخی وبلاگ ها آغاز شده بود.

در سال ۲۰۰۱ و با عرضه اولین سری آیپاد گوش دادن به محتواهای صوتی دوباره میان مردم محبوب شد. اما در ابتدا دانلود فایل های صوتی برای آیپاد بسیار دشوار بود. مجموعه عوامل زیر در رواج گسترده محتواهای صوتی بسیار مؤثر بود:

• رونق وبلاگ نویسی

• افزایش دسترسی به اینترنت پر سرعت

• رواج فایل های صوتی با فرمت MP3

• عرضه آیپاد و سایر محصولات مشابه

• ظهور تکنولوژی RSS (چک کردن و خواندن محتوای به روز در سایت ها)

اولین پادکست فارسی چه زمانی ساخته شد؟

با بررسی اطلاعات موجود از تاریخچه پادکست در ایران می توان گفت این پدیده حدود ۱۰ سال دیرتر در ایران رواج یافت. به عبارت دیگر تقریباً از سال ۲۰۱۶ در ایران جستجوی کلمه پادکست افزایش قابل توجهی داشته است. البته اگر پادکست را مجموعه محتوا های صوتی پیوسته بدانیم، تولید اولین پادکست فارسی سالها قبل آغاز شده بود. می توان گفت اولین پادکست فارسی مجموعه رادیو مذاکره بود که توسط محمدرضا شعبانعلی ضبط و به رایگان منتشر می شد. ساخت این مجموعه در سال ۱۳۸۸ آغاز شد.

اولین اپلیکیشن پادکست چه بود؟

در تاریخچه پادکست دو مورد را می توان به عنوان اولین برنامه پادکست معرفی کرد. اولین مورد در سال ۲۰۰۳ و پیش از خلق عنوان پادکست بود. در آن سال فردی به نام کوین مارکس یک اسکریپت ساده نوشته بود که با استفاده از تکنولوژی RSS محتوای صوتی سایت های مختلف را بر روی آیپاد دانلود می کرد. دومین مورد ساخت اپلیکیشن پادکست به همکاری یک مجری و یک توسعه دهنده نرم افزار نسبت داده می شود.

آدام کری‌ و دیوید وینر (توسعه دهنده نرم افزار) اولین بار در سال ۲۰۰۴ برنامه ای برای دانلود برنامه های رادیویی اینترنتی بر روی آیپاد نوشتند. این برنامه ipodder نام داشت که بعدها به نام جویس معروف شد. پس از آن در سال ۲۰۰۵ اولین آرشیو پادکست توسط یاهو راه اندازی شد. یاهو بستر مناسبی برای انتشار پادکست و گوش دادن به پادکست در اختیار کاربران قرار داد. البته این فضا خیلی زود و در سال ۲۰۰۷ مسدود شد.

اپلیکیشن podcasts چه سالی شروع به کار کرد؟

تقریباً هم زمان با خروج یاهو شرکت اپل با راه اندازی برنامه پادکست خود در iTunes وارد این حوزه شد. در آن زمان استیو جابز شخصاً‌ پادکستی با عنوان راهنمای ساخت پادکست منتشر کرد و آینده ای درخشان برای این رسانه جدید پیش بینی کرد. بعدها در سال ۲۰۱۲ اپلیکیشن podcasts از آیتونز جدا و به عنوان یک نرم افزار مستقل به کار خود ادامه داد.

آیا قوانین خاصی برای انتشار پادکست وجود دارد؟

 پادکست‌ها امروزه تمامی پلتفرم‌های دیجیتال را به چنگ گرفته‌اند. به حدی‌که امروزه بیش از 115000 برنامه‌ی پادکست، تنها به زبان انگلیسی در اینترنت منتشر می‌شوند. حتی وب‌سایت‌های متعددی نیز در این زمینه تشکیل شده‌اند؛ که به طور تخصصی بر روی پادکست‌ها تمرکز دارند و آن‌ها را در میان علاقمندان به اشتراک می‌گذارند.

منتهی در مقایسه با برنامه‌های رادیویی که نیاز مبرم به خرید مجوزهای تولید برنامه دارند، پادکست‌ها این مرزها را پشت سر گذاشته‌اند و بدون نیاز به هیچ مجوز دولتی، در زمینه‌های گسترده‌ای فعالیت می‌کنند. اگرچه قانون کپی‌رایت هم‌چنان متوجه پادکست‌ها نیز می‌شود.

به این معنا که پادکست‌ها می‌تواند در صورت مشاهده‌ی نقض قانون کپی‌رایت، به قانون رجوع کنند و ضمن شکایت از خاطی، از قانون تقاضای تنبیه و جریمه‌ی خاطی را داشته باشند. منتهی برخلاف سایر برنامه‌های مجوزدار، که چارچوب‌های خاصی بر اساس شئونات جامعه دارند، پادکست‌ها حتی می‌توانند با استفاده از الفاظ رکیک ارائه گردند، یا حاوی مطالب گسترده‌ی جنسی باشند.

مطابق با تحقیقاتی که در سال 2017 شکل گرفت، 42 میلیون از شهروندان آمریکایی بالای 12 سال، حداقل هفته‌ای یک‌بار به پادکست‌ها گوش می‌دهند. این مقدار بخصوص در میان ایرانیان نیز به شدت در حال افزایش و گسترش است.

چگونه باید به پادکست‌ها گوش داد؟

تاریخچه‌ی پادکست‌ها، شاهد روند تکمیلی و پیشرفت شیوه‌ی گوش دادن به پادکست‌ها بوده است. شاید در گذشته برای گوش دادن و حتی دانلود یک پادکست، یا دسترسی پیدا کردن به برنامه می‌بایست کلی دردسر را متحمل می‌شدید. اما امروزه به سادگی می‌توان به پادکست‌های متعدد دسترسی پیدا کرد، آن‌ها را به صورت آنلاین استریم نمود؛

یا حتی دانلود کرد و در زمان مدنظر خود به آن گوش داد. برای گوش دادن به پادکست، نیاز به کندن کوه قاف ندارید! تنها کافی‌ست به یک سایت پادکست مراجعه نمایید، نام، ژانر و حتی موضوع پادکست محبوب خود را در سرچ‌باکس جستجو نمایید، سپس آن را در تلفن‌ هوشمند، کامپیوتر، لپ‌تاپ، تبلت و... ذخیره نمایید.

برنامه های پادکست

برخی از برنامه‌های پادکست، به صورت پولی ارائه می‌شوند که با پرداخت پول مربوط به هر قسمت، می‌توانید از آن بهره ببرید. اما دنیای اینترنت سرشار از پادکست‌های رایگان است؛ که بدون نیاز به پرداخت هیچ هزینه‌ای می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. هر زمان که کار داشتید، آن را متوقف کنید، به کار خود برسید و مجددا پس از اتمام کار، از همان‌جایی‌که داشتید به آن گوش می‌کردید، ادامه‌ی پادکست را پیگیری نمایید.

علاوه بر این، با توجه به این‌که پادکست‌ها در اکثر مواقع به صورت فایل‌های صوتی ارائه می‌شوند، در حجم‌های نامحدود و متعددی می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. حتی می‌توانید در تنظیمات پلتفرم خود، برنامه‌ی پادکست محبوب‌تان را به طور خودکار دانلود نمایید و هر زمان که خواستید، به آن گوش کنید. 

چگونه می‌توان پادکست ساخت؟

یکی دیگر از مواردی که در تاریخچه‌ی پادکست‌ها، دستخوش تغییر بسیار و عمیقی شده است، روند ساخت پادکست‌هاست. ضبط پادکست، درست به همان سادگی‌ِ گوش دادن به آن است. تنها کافی‌ست که برنامه‌ی ضبط صدا را در کامپیوتر خود نصب نمایید، یا از نرم‌افزارهای رایگانی مانند Audacity ،Record for All و یا Easy Recorder V5 استفاده کنید.

سپس یک میکروفن‌ را به کامپیوتر خود متصل کنید و پس از ضبط برنامه‌ی خود، آن را ذخیره نمایید. تمامی سایت‌های پادکست، زمینه را برای بارگذاری فایل فراهم نموده‌اند. می‌توانید به سادگی فایل ضبط شده‌ی خود را در یکی از این سایت‌های پادکست بارگذاری نمایید و حتی در صورت تمایل، آن را تبلیغ نمایید.

می‌توانید با استفاده از تهیه‌ی پوستر بی‌نظیر و جدید، چشم پادکست‌ دوستان را به سوی خود جلب نمایید. یا حتی به سادگی با موضوع خلاقانه‌ای که انتخاب کرده‌اید، آن‌ها را به دانلود و گوش سپردن به صدایتان ترغیب نمایید. ریش و قیچی کار در دست شماست. این شما هستید که تعیین می‌کنید چگونه و چطور مخاطب را به سوی خود جذب کنید.

بسیاری از پادکسترهای حرفه‌ای که تاریخچه‌ی پادکست‌ها را به چشم خود دیده‌اند، بر این باورند که پادکست‌ها هنوز راه درازی برای رفتن دارند. اما شهرت بی‌ حد و مرز این برنامه‌ها غیر قابل انکار است. امروزه پادکست‌ها تبدیل به بخش جدایی‌ناپذیری از وبلاگ‌نویسی پیشرفته شده‌اند و همواره جلوه‌ی جدیدی از خود را با گسترش فناوری‌های جدید، به رخ می‌کشند.

حتی پادکست‌های ویدئویی نیز توانسته‌اند علاقمندان متعددی را به خود جلب نمایند. اما نکته‌ای که در تمام طول تاریخچه‌ی پادکست‌ها تغییر نکرده است، این است که همه می‌توانند شانس پادکست‌سازی را امتحان کنند و یک پادکستر باشند! برای مشاهده های تعرفه های رایامارکتینگ از منوی " لیست هزینه و زمان " ، هزینه تولید محتوا صوتی را انتخاب کنید.