مطالعات اجتماعی چیست؟

مطالعات اجتماعی حوزه شناختی جدیدی است که از ترکیب حوزه‌های تاریخ، جغرافیا، مدنی، اقتصاد و جامعه شناسی حاصل شده‌است. این حوزه به مطالعه انسان در ارتباط با گذشته، حال و آینده می‌پردازد. در این مطالعه، تعاملات و ارتباط انسان با مفاهیم تاریخی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و سایر حوزه‌های اثرگذار و اثرپذیر، بررسی می‌شود.

چون همواره تاریخ  به شکلی باور نکردنی و غافلگیرانه تکرار می‌شود، مطالعه جنبه‌‎های تاریخی زندگی انسان‌ها برای درس‌آموزی و شناخت بهتر از مفاهیم و واقعیات، امری ضروری و چه بسا سودمند می‌‎باشد. شناخت اقوام مختلف در یک سرزمین، زبان شناسی و و شناخت لهجه و گویش آنها، شناخت آداب و رسوم و سنت‌هایشان، شناخت تعاملات و فعالیت‌های اقتصادی آنها، همگی برای شناخت یک جامعه لازم و ضروری است.

بررسی اینکه چرا یک واقعه تاریخی رخ داده و دقت نظر در علل و عوامل وقوع آن، تجزیه و تحلیل زندگی و رفتار مردمان هم عصر آن واقعه، مناسبات سیاسی و فرهنگی و اقتصادی حاکم بر آن عصر، همه و همه به شناخت دقیق از جهان پیرامون ما منجر می‌شود. عصر حاضر، عصر هوشیاری و دقت و سرعت عمل در تصمیم‌گیری است. با مطالعات اجتماعی در دسترس و تلاش برای احاطه بر مطالعات اعصار پیشین، در حقیقت این آمادگی را در خود تقویت می‌کنیم تا به وقت نیاز بهترین تصمیم ممکن را اتخاذ نموده و مضرات ناشی از انتخاب خود را به حداقل ممکن برسانیم.

در نظر گرفتن درسی با همین عنوان در لیست دروس آموزشی به دانش‌آموزان، موید اهمیت و تاثیرگذاری این‌گونه مطالعات در سرنوشت جامعه و تک تک افراد سهیم در آن می‌باشد.

در این مقاله به جایگاه مطالعات اجتماعی در جوامع بشری و اهمیت مطالعات اجتماعی خواهیم پرداخت پس اگر می‌خواهید در این زمینه اطلاعاتی به‌دست آورید، تا آخر این مقاله با ما همراه باشید. اگر خودتان نیز بخواهید در این زمینه با کاهش هزینه تولید محتوا انجام دهید، پیشنهاد ما انتخاب سایت رایا مارکتینگ می‌باشد.

جایگاه مطالعات اجتماعی در جوامع بشری

اساسا مطالعات فردی و اجتماعی در راس مهم‌ترین برنامه‌های جوامع پیشرفته است. شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی و شغلی مرتبط با این مقولات نیز در راس مهم‌ترین و اثرگذارترین رشته‌ها در سطح آن جوامع عنوان شده‌است. چرا که از ابتدایی ترین اصول مرتبط با زندگی مثل بازی کودکان تا پیچیده‌ترین آن مثل کشف کهکشان در گرو افراد، شناخت آنها، آموزش آنها، بهبود و توسعه آنها و انجام مطالعات تکمیلی بر روی آنها می‌باشد.

برای داشتن جامعه سعادتمند و برای آنکه جهان به سمت توسعه و رشد حرکت کند قطعا شاخه‌های مرتبط با انسان و اجتماع نقش حیاتی و غیرقابل انکاری دارند. در این بین انجام مطالعات میدانی در مورد جوامع کنونی و جوامع پیشین مسیر رسیدن به اهداف عالی را هموارتر می‌کند.

اینکه بدانیم در یک خانواده چه افرادی زندگی می‌کنند و وظایف و مسئولیت‌های هریک چه چیزهایی می‌باشد و اینکه بدانیم این تقسیمات در نواحی مختلف یک کشور و در ابعاد وسیع‌تر در نواحی مختلف یک قاره و یا در سطح جهان به چه صورتی است، راه را برای شناسایی نیازمندی‌های افراد جوامع، تلاش برای رفع احتیاجات، مقایسه بین نواحی مختلف برای یافتن راهکار و تصمیم گیری با دید باز و شاخت دقیق، هموار می‌کند.

به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله "تولید محتوا برای مطالعات اجتماعی" را نیز مطالعه کنید تا در این زمینه دید قوی و کاملی به‌دست آورید.

این گونه مطالعات بر روی جوامع مختلف چه درون یک کشور و چه بیرون از مرزهای آن، به رشد و توسعه اقتصادی و سیاسی آن کشور کمک شایانی می‌کند. چرا که با شناخت جوامع مختلف و شناسایی نیازهای آنها، بازارهای بالقوه و بالفعل را شناسایی کرده و می‌توانیم بر روی آنها سرمایه‌گذاری کنیم. چه بسا با مبادلات اقتصادی با سایر کشورها، به بهبود و توسعه روابط سیاسی و فرهنگی کمک کرده و حتی با شناساندن خویش به جوامع خارجی، راه را برای گسترش صنعت توریست و به گردش درآوردن چرخ‌های اقتصاد، منجر شویم.

از آنجایی که این رشته یک رشته نوپا و نسبتا جدید در جامعه ما می‌باشد، هنوز جای کار و بحث و فعالیت زیادی وجود دارد. کتابچه مطالعات اجتماعی ایران می‌تواند یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ جهان باشد. چرا که ایران با داشتن تنوع در آب و هوا و دارا بودن چهارفصل، دارا بودن تنوع زیادی از محصولات کشاورزی و دامداری، دارا بودن تنوع رنگارنگ اقوام و گویش‌ها و لهجه‌ها، دارا بودن تنوع فرهنگ و تاریخ در جای جای خود، می‌تواند در جهان بدرخشد و البته این نیاز به انجام مطالعات دقیق اجتماعی و استخراج اطلاعات دقیق و کاربردی از گوشه و کنار ایران دارد.

اهمیت مطالعات اجتماعی

جامعه را به روشی علمی مورد مطالعه قرار می‌دهد

قبل از ظهور جامعه شناسی (Sociology) هیچ تلاشی منظم و علمی برای مطالعه جامعه بشری با همه پیچیدگی‌ها صورت نگرفت. جامعه شناسی امکان مطالعه جامعه به روشی علمی را فراهم کرده‌است. این دانش علمی در مورد جامعه بشری برای دستیابی به پیشرفت در زمینه‌های مختلف مورد نیاز است.

بیشتر به ماهیت اجتماعی انسان می‌پردازد

علوم اجتماعی در ماهیت اجتماعی انسان عمیق است. این به ما می‌گوید که چرا انسان یک موجود اجتماعی است، چرا در یک گروه و جوامع زندگی می‌کند. این رابطه بین فرد و جامعه، تأثیر جامعه بر انسان و سایر موارد را بررسی می‌کند.

قدرت کنش اجتماعی را افزایش می‌دهد

مطالعات اجتماعی به فرد کمک می‌کند تا خود، ظرفیت‌ها، استعدادها و محدودیت‌های خود را درک کند. این کار او را قادر می‌سازد خودش را با محیط تطبیق دهد. شناخت جامعه، گروه‌های اجتماعی، نهادهای اجتماعی، انجمن‌ها، عملکرد آنها و غیره به ما کمک می‌کند تا یک زندگی اجتماعی موثر داشته باشیم.

نقش نهادها را در رشد افراد بررسی می‌کند

از طریق جامعه شناسی است که مطالعه علمی نهادهای بزرگ اجتماعی و ارتباط افراد با هر یک انجام می‌شود. خانه و خانواده، مدرسه و تحصیلات، صنعت و کار، جامعه و انجمن، اینها نهادهایی هستند که جامعه از طریق آنها کار می‌کند. مطالعات اجتماعی این نهادها و نقش آنها را در رشد فرد مورد مطالعه قرار می‌دهد و اقدامات مناسبی را برای تقویت آنها پیشنهاد می‌دهد تا بتواند آنها را در خدمت بهتر به فرد قرار دهد.
برای درک و برنامه‌ریزی جامعه ضروری است

جامعه یک پدیده پیچیده با تعداد زیادی پیچیدگی است. درک و حل مشکلات بی‌شمار آن بدون حمایت از جامعه شناسی غیرممکن است. به درستی گفته می‌شود که ما نمی‌توانیم جامعه را بدون هیچ شناختی از ساز و کار و ساختار آن درک و اصلاح کنیم. بدون تحقیق انجام شده توسط علوم اجتماعی هیچ برنامه‌ریزی اجتماعی (Social Planning) موثر و واقعی امکان‌پذیر نیست. این به ما کمک می‌کند تا کارآمدترین وسیله را برای رسیدن به اهداف مورد توافق تعیین کنیم. قبل از اجرای هرگونه سیاست اجتماعی، میزان معینی از دانش درمورد جامعه لازم است.

از اهمیت زیادی در حل مشکلات اجتماعی برخوردار است

دنیای کنونی از مشکلات بسیاری رنج می‌برد که می‌تواند با مطالعه علمی جامعه حل شود. این وظیفه جامعه شناسی است که مشکلات اجتماعی را از طریق روش‌های تحقیق علمی مطالعه کند و راه‌حل آنها را پیدا کند. مطالعه علمی امور انسانی در نهایت مجموعه دانش و اصولی را فراهم می‌کند که به ما امکان کنترل شرایط زندگی اجتماعی و بهبود آنها را می‌دهد.

توجه ما را به ذات و ارزش ذاتی انسان جلب کرده‌است

مطالعات اجتماعی در تغییر نگرش ما نسبت به انسان نقش اساسی داشته‌است. در یک جامعه تخصصی، همه ما از نظر کل سازمان و فرهنگی که می‌توانیم مستقیماً تجربه کنیم، محدود هستیم. ما به سختی می‌توانیم مردم مناطق دیگر را از نزدیک بشناسیم. برای درک انگیزه‌های دیگران و شرایطی که در آنها وجود دارد، دانش جامعه شناسی ضروری است.

سهم بزرگی در غنی سازی فرهنگ بشری داشته‌است

فرهنگ (Culture) بشری با کمک جامعه شناسی غنی‌تر شده‌است. اکنون پدیده اجتماعی با توجه به دانش و تحقیق علمی قابل درک است. جامعه شناسی به ما آموزش داده‌است تا رویكرد منطقی به سوالات مربوط به خود، دین، آداب و رسوم، اخلاق و نهادها داشته باشیم. این بیشتر به ما یاد داده‌است که عینی، انتقادی و دلسوز باشیم. این انسان را قادر می‌سازد که هم از خودش و هم از دیگران درک بهتری داشته باشد. جامعه شناسی همچنین ضرورت غلبه بر تعصبات شخصی محدود و جاه طلبی‌ها را بر ما تأثیر می‌گذارد.

ما را در جریان وضعیت‌های مدرن قرار می‌دهد

این به ایجاد شهروندان خوب و یافتن راه‌حل برای مشکلات جامعه کمک می‌کند. این به دانش جامعه می‌افزاید. به فرد کمک می‌کند رابطه خود را با جامعه پیدا کند. مطالعه پدیده‌های اجتماعی و راه‌ها و روش‌های ارتقا، یکی از ضروری‌ترین نیازهای جامعه مدرن است. جامعه شناسی از طریق تأثیر مستقیم بر بسیاری از مشکلات اولیه جهان کنونی، جذابیت زیادی برای انواع ذهن دارد.

به عنوان یک موضوع آموزشی مفید است

جامعه شناسی حرفه‌ای است که در آن صلاحیت فنی پاداش‌های خاص خود را به همراه می‌آورد. جامعه شناسانی که در زمینه‌های تحقیق آموزش دیده‌اند، در تجارت، دولت، صنعت، بخش اجتماعی، ارتباطات و بسیاری از زمینه‌های دیگر زندگی جامعه مشارکت دارند. جامعه شناسی اکنون به قدری عملی شده‌است که می‌تواند در سایر زمینه‌ها به طور برجسته در سطح محلی، ملی و بین‌المللی انجام شود.

اگر قصد استخدام در زمینه تایپ دارید، روی عبارت استخدام تایپ دورکاری کلیک کنید.

به توسعه توانایی‌های تفکر انتقادی کمک می‌کند

مطالعات اجتماعی توانایی‌ها و مهارت‌های تفکر مرتبه بالاتر مانند درک، کاربرد، تجزیه و تحلیل، ارزیابی و خلاقیت را در دانش آموزان ایجاد می‌کند. یادگیری موضوعات مختلف به دانشجویان این فرصت را می‌دهد تا اطلاعات و داده‌های مناسب را در زمینه‌های مختلف به دست آورند. اطلاعات به دست آمده به دانش آموزان امکان می‌دهد مشاهدات مربوطه را انجام دهند، شباهت‌ها و تفاوت‌ها را شناسایی کنند، بین مفاهیم، ایده‌ها و منابع مرتبط ارتباط برقرار کنند.

سخن آخر

علوم اجتماعی به عنوان یک رشته تحصیلی جدا از علوم طبیعی است که به جای مطالعه در دنیای فیزیکی، روابط بین افراد و جوامع و همچنین توسعه و عملکرد جوامع را بررسی می‌کند. این رشته‌های دانشگاهی بیشتر متکی به تفسیر و روش تحقیق کیفی هستند. علوم اجتماعی از این جهت مهم هستند که به مردم کمک می‌کنند تا بفهمند چگونه نه تنها رفتار خود، بلکه رفتار و انگیزه‌های دیگران را نیز تحلیل کنند. علوم اجتماعی همچنین درک بهتری از نحوه ایجاد موسسات فراگیرتر و موثرتر به ما می‌دهد.

از طریق مطالعات اجتماعی است که مطالعه واقعی علمی جامعه امکان‌پذیر شده‌است. جامعه شناسی به تنهایی روابط اجتماعی، جامعه را مورد مطالعه قرار می‌دهد. جامعه شناسی چگونگی ترکیب روابط، چگونگی ایجاد سیستم‌های کوچک‌تر یا بزرگ‌تر و چگونگی پاسخ آنها به تغییرات و نیازها یا خواسته‌های متغیر را مطالعه می‌کند. بنابراین مطالعه جامعه شناسی اساساً تحلیلی است.

در صورتی‌که قصد داشته‌باشید در زمینه مطالعات اجتماعی تولید محتوا انجام دهید، پیشنهاد ما انتخاب سایت رایا مارکتینگ می‌باشد زیرا با داشتن نویسندگان ماهر، سفارش شما را با بیشترین کیفیت و رعایت اصول سئو تحویل خواهند داد.