نکات انتخاب عناوین روزنامه‌ها

با گذر از مقابل دکه‌های روزنامه فروشی و نگاهی به عناوین روزنامه‌ها می‌توان به حال و هوای روز جامعه پی برد. عناوین روزنامه‌ها شرایط اجتماعی و اقتصادی منفی و مثبت را بازتاب می‌دهند. می‌توان با دیدن یک تیتر روززنامه روز خود را شاد و پرامید آغاز کرد و یا از آینده مایوس و ناامید شد.

در این مقاله قصد داریم شما را با تاثیر عناوین روزنامه بر جامعه، نحوه ترغیب خواننده به روزنامه و قواعد عنوان نویسی روزنامه‌ها آشنا کنیم  پس با ما همراه باشید.

تاثیر عناوین روزنامه‌ها بر جامعه

 آشفتگی تصمیمات سازمان‌ها و ارگان‌های مسئول و به تبع آن زندگی اجتماعی و اقتصادی مردمی که دستخوش عواقب همین تصمیمات شده‌است، کاملا در عناوین روزنامه‌ها به‌عنوان تیترهای خبری به چشم می‌خورد. در یک عنوان روزنامه می بینیم " انحلال موسسه مالی اعتباری ...و سرگردانی سپرده گذاران" و در عنوانی دیگر "گفتگو با مال باخته گان سپرده‌گذار در تجمع مقابل بانک مرکزی".

این دو عنوان روزنامه در نخستین نگاه فقط یک تیتر خبری به نظر می‌رسند اما با توجه به عمق ماجرایی که قصد بیانش را دارند بار سنگینی از اندوه را بر شانه‌های خود احساس  می‌کنیم. دقت نظر در مورد بار معنایی عناوین روزنامه ها بسیار اهمیت دارد و هدف نویسنده و جهت گیری سیاسی - اجتماعی او تاثیر بسیار زیادی در شکل گیری این سرتیترها دارد.

همان‌قدر که صداقت رسانه‌ای مهم است به همان میزان جهت‌گیری نویسنده و به‌طور کلی نشریات، حال و احوال خوب و بد جامعه را تعیین می‌کنند. گاهی با یک نفسیر و بیان مثبت اندیشانه می‌توان مصیبتی را در عناوین روزنامه‌ها به شکل یک اتفاق سطحی نشان داد و گاهی با اغراق و پرداخت بیش از اندازه به یک مطلب، افکار عمومی را درگیر نمود. گرچه این دو شیوه‌ی عملکرد چیزی از واقعیت‌های موجود نمی‌کاهد اما می‌تواند گاهی آرامش روانی را در جامعه ایجاد نموده و گاهی آرامش را سلب نماید.

به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله "تولید محتوا برای عناوین روزنامه‌ها" را مطالعه کنید تا در این زمینه دید قوی و کاملی به‌دست آورید.

ایجاد هیجان‌های گاه و بیگاه رسانه‌ای (Communication) و یا ایجاد توهم‌های اقتصادی یا سیاسی - اجتماعی با هدف منفعت طلبی‌های گروه‌های خاص، مواردی هستند که همواره با آن مواجه بوده‌ایم. داغ شدن بازار شایعاتی از آمدن زلزله در شهر و یا پایان یافتن جهان در در روز و ساعتی خاص همواره در عناوین روزنامه ها دیده شده‌است.

با این که این اخبار تا چه اندازه صحت داشته‌باشد اصلا مشخص نیست ولی روزنامه‌ها به دلایل کاملا سودجویانه و پرفروش شدن روزنامه خود، بدون در نظر گرفتن اخلاقیات دست به این کار می‌زنند. خوب است با وجدان حرفه‌ای و در نظر گرفتن امنیت و آرامش روانی جامعه عناوین روزنامه ها با احتیاط و دقت بیشتری انتخاب شود.

چگونگی تشویق خواننده به روزنامه:

سبك مناسب نگارش مطالب خبري

تأثير سبك نگارش مطالب داستاني بر مطالب خبري ممکن است سبب مجبور کردن خواننده به خواندن مطالب مبهم و گنگ در خبر بشود. اين نكته فراموش مي‌شود كه خواننده روزنامه، به‌عنوان يك مخاطب پويا، مطالب خبر را انتخاب مي‌كند.

خواننده در بعضي از خبرها ترجیح می‌دهد فقط تیتر آن را بخواند، در بعضي ديگر، تيتر و يكي دو پارگراف (Paragraph) اول خبر توسط خواننده خوانده می‌شود و برخي خبرهاي ديگر را که ممکن است نیازهای او را فراهم کنند، تا انتهای خبر آن را مطالعه می‌کند.خبرنگاران باید بر این اساس تلاش کنند كه تيتر به‌گونه‌ای انتخاب شود كه علاوه‌بر اینکه با پاراگراف اول خبر هماهنگ باشد، خواننده را به خواندن خبر تشویق كند و نه اين كه سبب ممانعت او از خواندن خبر شود. در صورتی‌که تیتر مبهم انتخاب شود، خواننده به خواندن خبر جذب نمی‌شود.

سبك هرم وارونه

تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که سبك هرم وارونه بهترین سبك نگارش براي مطالب خبري روز می‌باشد. منظور از سبک هرم وارونه، اين است كه بر خلاف شيوه سنتّي نگارش خبر يا نگارش مطالب داستاني، چكيده «مهمترين مطلب» رويداد در ابتداي خبر و كم‌ارزش‌ترين مطلب در انتهاي خبر قرار مي‌گيرد. مطالب هر قسمت، با درنظرگرفتن ارتباط مطالب با يكديگر، و باتوجه به ميزان اهميت آنها از بالا به پايين تنظيم مي‌شود. پاراگراف اول خبر را در اين سبك «ليد» خبر مي‌ناميم.

سبك هرم وارونه يكي از پرکاربردترین روش‌هاي انتقال اطلاعات است. خواننده معمولاً خواندن خبر را با «عنوان» شروع مي‌كند، اگر آن خبر را مربوط به كار و زندگيش يافت، به خواندن بقيه خبر ادامه مي‌دهد.
 تحقيقات موجود نشان مي‌دهد. كه تعداد خوانندگان هر خبر با تعداد پارگراف‌هاي آن رابطه معكوس دارد، يعني هر چه خبر طولاني‌تر باشد، تعداد خوانندگان آن كم‌تر است. بیش‌تر خوانندگان روزنامه به تيتر خبر (News Headline) توجه زیادی می‌کنند، ولي تعداد خوانندگان با افزايش تعداد پاراگراف‌ها کاهش می‌یابد. بديهي است، اين رابطه به كيفيت رويداد، شيوه نگارش و ارائه خبر بستگي دارد.

دلیل برتری سبک هرم وارونه

• در ليد خلاصه مطالب مهم ارائه ميشود
• زمیانی‌که برای دریافت پیام خبری لازم است، ازنظر خواننده کم‌تر می‌باشد
• سبب خستگی خواننده نمی‎‌شود
• حس كنجكاوي خواننده را از جنبه نياز خبري سریع برآورده می‌سازد
• متن خبر بر پايه ارزش مطالب تنظيم مي‌شود
• سبب تشویق خواننده به بهتر خواندن می‌شود

«ليد» خبر

همان‌طور كه اشاره شد، به پاراگراف اول خبر در سبك هرم وارونه «ليد» مي‌گويند. اين پاراگراف و تيتر، مهم‌ترين قسمت خبر است. «ليد» در زبان انگليسي به معني «هدايت و راهنمايي» است، در حقيقت، پاراگراف اول يا «ليد» در سبك هرم وارونه ميتواند خواننده خود را به خواندن متن خبر، هدايت (تشویق) كند ویا مانع خواندن خبر توسط او شود.

اينكه گفته مي‌شود ليد «چكيدة مهم‌ترين مطالب» است، نبايد با «خلاصه خبر» اشتباه شود. ليد، خلاصه خبر نيست، چكيده مهم‌ترين بخش خبر است، همان است كه اكثريت خوانندگان پس از خواندن خبر براي
يكديگر تعريف مي‌كنند. ليد معمولاً از يك جمله يا حداكثر دو جمله تشکیل می‌شود.

نگارش ليد (Writing Leads) خبري خوب، كاري بسيار مهم است. خبرنگار بايد سریعا مهم‌ترين قسمت رويداد را اختیار خواننده بگذارد.

داستان‌نويسان معمولاً چندين صفحه را صرف ماجرا مي‌كنند و در اواسط يا اواخر نوشته، به موضوع اصلي ماجرا مي‌پردازند. در نگارش خبر براي روزنامه نمي‌توان اين روش را به‌كار گرفت، زيرا احتمال زيادي دارد كه باعث خستگي خواننده شود، به‌طوري كه آن خبر را رها كند و خبر ديگري را بخواند. هدف در ارائه مطالب خبري انتقال پيام است نه به هدر دادن وقت خواننده. ليد مبهم و گنگ، خواننده خبر را از دست مي‌دهد. اگر ليد مهم‌ترين مطلب يك رويداد را به روشني بيان كند، احتمال اينكه خواننده خبر را بخواند، زيادتر است.

هنگام تهيه ليد، بايد موارد زير را در نظر داشت:
•    كداميك از نكته‌هاي واقعه از ديگري مهم‌تر است؟
•    تغييرهاي جديد رويداد چه بوده‌است؟
•    چگونه مي‌توان با كم‌ترين كلمه‌ها بهترين ليد را نوشت؟

ليد بدون محتوا و ليد با محتواي زياد چیست؟

درکل، هر حادثه مطالب مهم و جالبي را دربر می‌گیرد كه مي‌توان خلاصه قسمت‌های مهم آن را در ليد خبر قرار داد. خبرنگار بايد از نوشتن مطالب كلي و بي‌محتوا كه چيزي به خواننده نمي‌دهد.، خودداري كند. آنچه لازم است در ليد اين خبرها قرار گيرد مهم‌ترين فراز آن‌هاست كه بايد به طرزي مشخص بيان شود و از كلي‌گويي پرهيز گردد. به همان اندازه كه ليد بي‌محتوا مناسب نيست، ليدي هم كه به شش عنصر خبر به‌صورت كامل پاسخ گويد مناسب نيست.

قواعد تیترنویسی

تيتر، معمولاً پس از تنظيم خبر نوشته مي‌شود و خبرنگار بايد از قواعد تيترنويسي همچون خبرنويسي آگاه باشد. ، دقت و صراحت باید در تیتر رعایت شود و پيام خبري به‌صورت واضح بیان شود. معمولاً تيترهاي كلي و غيرمشخص که در آن‎‌ها از فعل استفاده نمی‌شود، پيام خبري را به‌طور ناقص به مخاطب منتقل می‌کنند. در مطالب خبري، تيترهـاي كلي و غيرمشخص نباید نوشته‌شود و پيام به‌صورت صریح و آشکار نوشته‌شود.

تيترهايي كه در صفحة اول روزنامه‌ها قرار مي‌گيرد، براساس معيارها و ارزش‌هاي ويژه‌اي انتخـاب مـي‌شـود. در تنظیم بسياري از روزنامه‎‌هاي بزرگ، تيترهاي صفحة اول روزنامه توسط شورايي مركب از دبيران بخش‌هـاي مختلـف تحريريـة (دبيـر سـرويس‌هـا) و سـردبير انتخاب می‌شوند.

اعتبار منبع در عنوان

اهمیت و اعتبار منبع گاه به آن حد می‌رسد که خد را در عنون خبر جای می‌دهد در کیان چندی قبل خبری آمده‌بود مبنی بر اینکه دادسرای عمومی تهران بررسی علل ریزش دیواره مترو را آغاز کرد حال اگر فرضا خبری به‌دست آوریم مبنی بر اینکه دادستان ریزش دیوار را عمدی خوانده‌است تیتر آن قطعا می‌تواند این چین باشد، دادستان تهران: ریزش دیوار عمدی بوده‌است. با این تیتر در واقع از اعتبار منبع برای ضمانت تیتر و خبر استفاده شده‌است.

نتیجه گیری:

خواننده، خبرهاي روزنامه را انتخاب مي‌كند و مجبور نیست همه خبرها را بخواند و بنابراين بايد پيام خبري به‌صورت ساده و آشکار به مخاطب منتقل شود و روش‌های تشویق او را به‌دست آورد. انتخاب تيتر، ليد، عكس، نقشه و نمودار مناسب مي‌تواند از عوامل ترغيب‌كننده باشد.

اگر قصد تولید محتوا در زمینه روزنامه‌نگاری دارید، پیشنهاد ما سایت رایامارکتینگ با داشتن نویسندگان ماهر است تا پروژه خود را در کم‌ترین زمان ممکن تحویل بگیرید.