بررسی فقه و حقوق اسلامی

اصولاً علم فقه و حقوق اسلامی، به وظایف و حقوق انسان در قبال خداوند و سایر کائنات می‌پردازد. در فقه و حقوق اسلامی، انواع مسائل اقتصادى، اجتماعى و سياسى جامعه با رجوع به احكام الهی مورد بررسى قرار مي‌گيرد و وظایف و حقوق انسان از نظر قانون شرع شامل رابطه میان انسان و خدا، رابطه انسان‌ها با یکدیگر یا وظایف انسان نسبت به خود و طبیعت مورد تحقیق قرار می‌گیرد. به طور کلی در فقه و حقوق اسلامی، وظایف و حقوق از قرآن و احادیث استخراج و قواعد کلی حاکم بر فقه بررسی می‌شود.

در این مقاله به تعریف فقه و حقوق اسلامی، چرایی وجود فقه و حقوق اسلامی، هدف از وجود فقه و حقوق اسلامی، احکام فقه و حقوق اسلامی و منابع حقوق اسلامی خواهیم پرداخت پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید. اگر خودتان نیز بخواهید در این زمینه با کاهش هزینه تولید محتوا انجام دهید، پیشنهاد ما انتخاب سایت رایا مارکتینگ می‌باشد.

تعریف فقه و حقوق اسلامی

فقه در لغت به معناى فهم مسائل نظرى است و در اصل استخراج احكام (Sharia Low) الهی از قرآن، سنت، عقل و اجماع است. بشر پس از ايمان به خدا و دين اسلام، از آنجا كه خود را بنده خداوند مى‏‌داند، بنابراین بر خود لازم می‌داند كه رفتار خود را در زندگى، بر اساس احکام الهی و شرع اسلام انجام دهد.

چرایی وجود فقه و حقوق اسلامی

از آن جهت كه اوامر شرع در تمامی وقايع و لحظات واضح نبوده، بدین وسیله تعيين وظيفه انسان در برابر خداوند، نيازمند بحث علمى و بررسى وسیعی است؛ لذا علمی در ميان مسلمانان به وجود آمد تا موظف به استخراج و تنظيم اين وظایف شود؛ اين دانش همان فقه است که عبارت است از آشنايى با تعيين وظيفه شرعى انسان در برابر هر واقعه، و وظيفه شرعى، يعنى نحوه رفتارى كه با پیروی از دين، انسان را به رفتاری مطابق با دین راهنمایی می‌کند.

هدف از وجود فقه و حقوق اسلامی

فقه رشته‌ای‌ از دانش‌های دينی است که اساس آن در زمان پیامبر اکرم(ص) و ائمه (ع) بنا نهاده شده‌است و به دلیل نياز مسلمانان به احکام الهی در زندگی خود،علم فقه پیشرفت بسياری داشته است. و فقه در اصل با هدف مجتهد پروری بنا شده‌است.

احکام فقه و حقوق اسلامی

در فقه به هر عملی که انسان در انجام آن صاحب اختیار است، یک حکم فقهی را نسبت می‌دهند. احکام فقهی به دو دسته جایز و غیر جایز تقسیم می‌شوند. بنابر این یک فقیه علاوه بر به دست آوردن روش انجام اعمال شرعی از منابع فقه و حقوق اسلامی، باید حکم هر کاری را نیز مشخص کند؛ اما اگر بعد از انجام جست و جوی لازم در منابع فقهی، در حرام بودن چیزی شک کرد، ضمن حفظ اعتدال اعلام می‌شود که مسلمانان می‌توانند آن کار را انجام دهند.

به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله "تولید محتوا برای فقه و حقوق اسلامی" را نیز مطالعه کنید تا در این زمینه دید قوی و کاملی به‌دست آورید.

منابع حقوق اسلامی

منابع قانون اسلام عبارتند از: قرآن، سنت، اجماع و قیاس. در طول تاریخ این منابع به ترتیب توسط حقوقدانان مسلمان در تعیین قانونی بودن یک موضوع مورد استفاده قرار گرفته‌‎است. اگر مشروعیت بر اساس دستور صریح در قرآن نبود، فقها به دستورات صریح در حدیث روی می‌آوردند. قرآن متن دینی اسلام است. اعتقاد (belief) بر این است که این کلمه خدا از طریق پیامبر اسلام منتقل شده‌است. سنت عبارت است از اعمال، نقل قول‌ها و تأییدات پیامبر اسلام محمد (ص) که از طریق صحابه و امامان شیعه نقل شده‌است. قرآن و سنت به وضوح نحوه عمل را که مسلمان باید دنبال کند، بیان می‌کند.

قرآن

قرآن کتاب مقدس اسلام است. مسلمانان معتقدند که قرآن نزول نهایی خداوند است، یعنی کلمه تحت اللفظی خدا که بر پیامبر اسلام نازل شده‎است. قرآن در زمان حیات محمد نگاشته و حفظ شد و بلافاصله پس از مرگ او تدوین شد. قرآن شامل 114 سوره است. قرآن اولین و مهم‎ترین منبع قوانین اسلامی است. کتاب مقدس اساس اخلاقی، فلسفی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را که جامعه باید بر اساس آن ساخته شود، مشخص می‌کند. حقوقدانان مسلمان توافق دارند که هدف قرآن تعیین شیوه‌‎ای از زندگی است که روابط انسان با دیگران و خدا را تنظیم می‌کند.

شریعت، مبانی حقوق اسلامی، برگرفته از آیاتی از قرآن است. بخش عمده‌ای از مطالب قرآنی عمدتا شامل دستورالعمل‌های اخلاقی گسترده و کلی است. شریعت، مبنای قوانین اسلامی، برگرفته از آیاتی از قرآن است. قرآن عمدتاً شامل دستورالعمل‌های کلی اخلاقی است که اهداف یک مسلمان را ارائه می‌دهد. اساساً از آنجا که دستورالعمل‌ها بسیار گسترده هستند، تفسیر نقش مهمی را ایفا می‌کند.

سنت

سنت دومین منبع احکام اسلامی است. سنت یک کلمه عربی است و به معنی روش است. این مورد توسط پیامبر اسلام به عنوان یک اصطلاح حقوقی برای نشان دادن آنچه او گفته، انجام داده و موافقت کرده‌است ، به کار گرفته شد. اقتدار آن برگرفته از متن قرآن است. قرآن می گوید: "برای شما زندگی پیامبر الگوی رفتاری است". گردآورندگان سنت‌ها در جمع آوری سنت‌ها یک سیستم بسیار علمی را اتخاذ کردند. آنها هیچ سنتی را ثبت نکردند مگر با زنجیره راویان.

در هر روایتی نام آخرین راوی حدیثی که وی از او سنت آموخته‌است و غیره به پیامبر یا اصحاب پیامبر داده می‌شود. سنت که از طریق راویان معتبر تأسیس شده‌است، به عنوان یک عنصر قانونی کاملاً قابل اعتماد است. قرآن و سنت مکمل یکدیگرند. معنای قرآن ماهیت عام دارد، سنت آن را خاص می‌کند. سنت پیامبر به طور کلی به معنی سنت است و شامل سه دسته زیر است: سخنان پیامبر، اعمال او و تأیید او برای برخی از کارهایی که از آنها آگاهی داشت. گزارش سخنان و اعمال پیامبر در احادیث روایی ثبت شده‌است.

سنت دستورات قرآن را توضیح می‌دهد. دستور قرآن گاهی ضمنی است، سنت با ارائه مواد و جزئیات ضروری آن را صریح می‌کند. اجماع و قیاس ارزش یا اقتدار خود را از قرآن و سنت می‌گیرند. بنابراین، آنها را منابع وابسته می‌نامند.

اجماع

سومین منبع فقه و حقوق اسلامی اجماع، اهمیت قانونگذاری را برای جامعه مسلمانان نشان می‌دهد. جامعه مسلمان به چنین قواعدی اقتدار می‌بخشد تا مشکلات عملی اجرای شریعت اسلامی (قوانین اسلامی) را برطرف کند. اجماع موافقت گروهی از حقوقدانان در مورد یک موضوع خاص را تشکیل می‌دهد. اگر سوالاتی در مورد تفسیر قرآنی (Quran Interpretation) یا موضوعی مطرح می‌شد که هیچ راهنمایی از سوی قرآن یا سنت وجود نداشت، حقوقدانان با استدلال خود به تفسیر می‌رسیدند.

با گذشت زمان، یک تفسیر توسط بیشتر متخصصان حقوق پذیرفته می‎شود. با نگاهی به گذشته در اجماع تکامل یافته علما، می‌توان نتیجه گرفت که اجماع علما در این مورد به دست آمده‌است. متأسفانه، به اتفاق آراء بین نخبگان فکری به ندرت اتفاق می‎افتد و از آنجا که همیشه نظرات گوناگونی وجود داشت، همیشه می‌توان چندین دانشمند آن روز را یافت که در مورد موضوعی به توافق رسیده بودند. همچنین تعریف اجماع و اینکه کدام اجماع معتبر تلقی می‌شود محل اختلاف بود. علاوه بر این، استفاده از مفهوم اجماع این مشکل را ایجاد می‌کند که برای حل مشکلات آینده باید به گذشته نگاه کرد، و دانشمندان گذشته با موضوعات مشابهی که امروز مسلمانان را به چالش می‌کشد، مبارزه نمی‌کردند.

قیاس

قیاس، چهارمین منبع مهم احکام اسلامی است و استدلال به قیاس است. برای اعمال قیاس در موارد مشابه، دلیل یا علت حکومت اسلامی باید روشن باشد. استفاده از قیاس‌ها در بین دانشمندان بسیار متفاوت است. قیاس در رابطه با مشکلاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در قرآن و سنت پیامبر به آنها احکام خاصی اشاره نشده‌است. در چنین موضوعاتی، علما از طریق استنباط قیاس بر اساس احکام قرآن و سنت بر اساس شرایط مشابه، حقوق گرفته‌اند. محققان اصول تفصیلی قیاسی را در کتب فقه اسلامی تدوین کرده‌اند.

قیاس نوعی اجتهاد است. پیامبر اجتهاد را که در لغت به معنای اعمال کردن است، مجاز دانسته‌است. از نظر فنی این بدان معناست که با هدف تشکیل یک قضاوت مستقل در مورد یک موضوع حقوقی تلاش کنید. اجتهاد یک روش اسلامی برای مقابله با اوضاع و مشکلات جدید در پرتو اصول کلی کتاب الله، قرآن و روایات پیامبر یا سنت است.

برای اطلاع از شرایط استخدام محتوانویس انگلیسی روی عبارت آبی رنگ کلیک کنید.

سخن آخر

قوانین اسلامی یعنی شریعت بر تعهدات و وظایف اخلاقی تأکید می‌کند و علاوه بر زندگی دینی و خانوادگی مسلمانان، همه جنبه‌های زندگی سیاسی و اجتماعی آنها را نیز درک می‌کند. بنابراین در شرع، علاوه بر دستورات (احکام) مربوط به دین و وظایف دینی، دستوراتی (احکام) در مورد روابط متقابل افراد ملت و نظم و انضباط آنها وجود دارد. علاوه بر این، قوانین و اصول مفصلی در مورد هر جنبه‌ای از زندگی انسان وجود دارد. به همین دلیل است که در تکامل فقه اسلامی به نیازهای زندگی جایگاه برجسته‌‎ای داده شده‌‎است.

در صورتی‌که قصد داشته‌باشید در زمینه فقه و حقوق اسلامی تولید محتوا انجام دهید، به شما پیشنهاد می‌کنیم سایت رایا مارکتینگ را انتخاب کنید زیرا با دارا بودن نویسندگان متخصص، سفارش شما را با بیشترین کیفیت و در کم‌ترین زمان ممکن تحویل خواهند داد.