آموزش تولید محتوا از صفر تا صد؛ چگونه حرفه‌ای عمل کنیم؟

جهان ما مملو از محتوا است و بدون آن بی معنا می‌شود. آموزش تولید محتوا از صفر تا صد برای کسب و کارها و برند ها بسیار حائز اهمیت است. البته منظور از تولید محتوا صرفا متن نیست! در دنیای امروز برای انتقال اطلاعات به مخاطبان از قالب های محتواییِ مختلفی استفاده می‌شود.

نکته: این مطلبِ آموزش تولید محتوا رایگان با در نظر گرفتن اینکه شما گونه‌های مختلف محتوا را می‌شناسید (متن، تصویر، ویدئو) می‌دانید که عنوان، زیر عنوان، متا، و ... چه اهمیتی دارند یا به طور کلی مبانی تولید محتوا را می‌شناسید، نوشته شده است.

لزوم مطالعه‌ی این محتوا جهت آموزش تولید محتوا از صفر تا صد، چیست؟

یادگیری و آموزش تولید محتوا از صفر تا صد به شما کمک می کند تا بتوانید به راحتی کل قواعد تولید محتوا برای کسب و کارتان را از ابتدا تعیین کنید.این راهنما جهت آموزش تولید محتوا از صفر تا صد، به شما کمک می کند سبک، لحن و آهنگ برند، قالب بندی، و هر آنچه برای نوشتن و تنظیم محتوا لازم است را بیاموزید.

اگر در ابتدای راه آموزش تولید محتوا از صفر تا صد نیستید و مدتهاست که تولید محتوا را آغاز کرده اید اما به در بسته خوردید، نگران نباشید. این راهنما به شما کمک می کند تا آنچه نیاز دارید را بیاموزید و از چالش ها با یک نقشه‌ی راه مطمئن، عبور کنید.

ایجاد یک دستورالعمل برای تولید محتوا

بنیادی ترین نکته‌ در آموزش تولید محتوا از صفر تا صد این است که سازگاری را در روال کار خود جا دهید. اگر از یک دستورالعمل مشخص پیروی نکنید و هر مرتبه یک روش دلخواه را جهت تولید محتوا به کار بگیرید، به نتیجه نمی رسید. برای داشتن یک چارچوب کلی و وفادار ماندن به آن باید:

• بین لحن و پیامی که قصد دارید با کمک تولید محتوا در فضای مجازی به مخاطب منتقل کنید، پیوستگی وجود داشته باشد؛ به قول معروف روالِ «از هر دَری، سخنی» را کنار بگذارید.

•  به نویسندگان محتوای‌تان به طور واضح اعلام کنید که به چه شکل و طبق چه قوانینی برای مخاطبان محتوا بنویسند.

•  میان محتوایی که تولید می کنید و هویت برند یا شرکت تان نباید تناقضی باشد؛ به بیان دیگر، هر دو باید مکمل یکدیگر باشند.

• بین ویراستار ها و نویسندگان محتوای خود یک گردش کار دلپسند و ساده ایجاد کنید.

گام اول در دوره تولید محتوا: تعیین هدف پیش از تولید محتوا

«مخاطبان همیشه پیچیده و در حال تغییرند، درست مثل خود محتوا»

چرا محتوا تولید می کنید؟ مخاطبین تان چه کسانی هستند؟ آیا محتوای شما کاربردی است؟ یا تکرار مکررات است؟ این ها نمونه سوالاتی هستند که باید از خودتان بپرسید فقط و فقط برای اینکه هدف تان را از تولید محتوا درک کنید و به یک روال قانع نشوید.

یکی از ارکان مهم آموزش تولید محتوا از صفر تا صد تحقیق کردن است؛ تحقیق برای پرسونای مخاطب، اهداف تجاری‌تان، سطح رقبایتان، جایگاه برندتان. ترکیب کردن نتایج این تحقیقات کمک می کند تا شیوه‌ی تولید محتوایتان را بیابید. به علاوه، پاسخ پرسش های زیر به تولید محتوای غنی کمک می کند:

•  برای چه موضوعاتی قصد تولید محتوا در فضای مجازی دارید؟

•  آیا این محتوا ارتباط موثرتری با مخاطب برقرار می کند؟

•  قالب محتوایتان باید چگونه باشد؟

• پلتفرم هایی که قصد انتشار محتوای خود روی آنها دارید چیست؟

•  چگونه محتوای شما میتواند تجربه‌ی فوق العاده ای برای مخاطبان تان به ارمغان آورد؟

• مخاطبان به چه منابعی اعتماد دارند که بهتر است از آنها بهره برداری کنم؟

• رقبای من از بازار چطور به نفع خود استفاده می کنند.

گام دوم: ارزیابی و تعیین هدف پس از انتشار محتوا

همه چیز فقط به تولید محتوا خلاصه نمی‌شود. پس از انتشار محتوا، داستان کمی جدی‌تر و سخت‌تر می‌شود. باید از همین ابتدا تعیین کنید که انتظار دارید مخاطبان‌تان بعد از مواجهه با محتوای شما چه واکنشی از خود نشان دهند، یا چه عملی انجام دهند ( طبق قیف بازاریابی به کمک محتوا: تصویر زیر).  

سفارش تولید محتوا

قیف بازاریابی با تولید محتوا

اما چطور مخاطب را وادار به تعامل و حرکت در هریک از این مراحل کنیم؟ شما برای هر بخش از این قیف باید محتوای خاص تولید کرده باشید، تا تعامل با مخاطب را از دست ندهید. (به تصویر زیر نگاه کنید.)

ایجاد لحن و آهنگ برند برای تولید محتوا

وقتی لحن و آهنگ برند خود را تعیین کنید، تولید محتوا در فضای مجازی کمی آسان می شود؛ البته به شرط اینکه لحن و ساختاری که انتخاب می کنید با روال کار رقبا متفاوت باشد. لحن برند را می توان یک جاده‌ی امن در نظر گرفت که پیامتان را مانند یک اتومبیل در مسیری ثابت به مخاطب می رساند.

55 درصد از مخاطبان در جهان، فقط 15 ثانیه برای بررسی چشمی و کُلی محتواها وقت می گذارند. اگر هیچ آهنگ یا لحنی نداشته باشید، آنها شما را کلافی آشفته خواهند دید که هربار سعی می کند به یک شکل با آنها ارتباط بگیرد! شخصیت برندتان را در لحن و قالب محتوایتان جای دهید. به این شیوه می توانید با مخاطب‌تان ارتباط برقرار کنید. 

فرمول ساخت آهنگ برند

اگرچه در سایر منابع و محتواهای مخصوص آموزش تولید محتوا رایگان به شما گفته نمی شود اما ما این نکته را به شما اعلام می کنیم: دائما باید با مخاطبان خود در ارتباط باشید و تولید محتوا را طبق خواسته‌ی آنها تولید کنید. سپس به این چارچوب – یعنی توجه کامل به مخاطب و آنچه نیاز دارد – وفادار بمانید.  سپس ارزش های اصلی کسب و کارتان را با پیام هایی که قصد ارائه به مخاطب دارید، ترکیب کنید. ببینید که دوست دارید شیوه‌ی ارتباط تان با مخاطب به واسطه‌ی تولید محتوا به چه صورت باشد. ترکیب نتایج این تحقیقات کمک می کند تا آهنگ و لحن برند خود را پیدا کنید. اینکه بفهمید لحن برند شما :

• معمولی است؟ (casual)

• محاوره ای است؟ (conversational)  

• مشتاقانه است؟ (enthusiastic)

• رسمی است؟ (Formal)

سپس دستورالعمل تولید محتوای برند/ کسب و کار/ شرکت خود را طبق آهنگ برندتان پیش ببرید. شما می‌توانید نمونه هایی از لحن و آهنگ برند را در اختیار تولید کنندگان محتوا هایتان قرار دهید تا بدانند طبق چه چارچوبی پیش بروند.

مثلا لحن و آهنگ برند MailChimp، غیر رسمی اما نه خیلی افاده‌ای و نه نامناسب است. این شرکت، صداقت و مقداری شوخ طبعی را در محتواهای خود لحاظ می‌کند. نگاهی به تصویر زیر بیندازید تا بهتر متوجه شوید. برای درک بهتر، به تصویر زیر که یک نمونه محتوا با تجزیه و تحلیل کامل است، دقت کنید.

تعیین دستورالعمل تولید محتوا در فضای مجازی

بعد از مشخص کردن آهنگ برندتان وقت آن رسیده تا دستورالعمل های سبک ِتولید محتوا را ابتدا برای خود و سپس کسانی که کار تولید محتوا را به آنها برون سپاری می کنید – یا تیم تولید محتوای برندتان – تعیین کنید.

 چک لیست تولید محتواهای متنی

یکی دیگر از ارکان مهم آموزش تولید محتوا از صفر تا صد، تعیین قالب یا چارچوب است. تعیین این چارچوب ها به شما کمک می کند تا محتوای هدفمندتری تولید کنید. همچنین، شخصیت، ارزش و مسیر توسعه برندتان را تعیین می کند. قالب بندی، توجه به املای کلمات، جمله بندی ها و ... کیفیت محتوایتان را بالا می برد. سوالاتی که جواب آنها به چارچوب دهی به محتوا هایتان کمک می کند:

•  محتوای شما باید دارای مقدمه باشد؟ در مقدمه چه سوالات و ابهاماتی برای کاربر ایجاد شود؟

•  باید از نقل قول ها و منابع معتبر و مفید در بین محتوا هایتان استفاده کنید یا خیر.

•  سبک نوشتاری تان / لحن تان در محتواهای ویدیویی، موشن گرافی ها یا تصاویری که استفاده می کنید به چه صورت باشد.

•  نحوه منبع یابی، قالب بندی محتواها و موارد دیگر را تعیین کنید. آیا باید از چند منبع خاص برای تولید محتوا استفاده شود یا خیر؟

•  زیر عنوان‌ها یا سرفصل‌ها باید چگونه باشند؟ از تگ H1 برای محتواهای متنی چند بار استفاده شود؟ (یک بار رایج تر است) همچنین تگ H2 چقدر تکرار شود؟ (معمولا برای زیر عنوان ها در محتوای متنی)، و آیا استفاده از H3و H4 الزامی است؟ در چه نوع محتواهایی؟

•  چه کلماتی باید بولد، رنگی یا ایتالیک شوند؟

•  از ذکر چه کلماتی خودداری شود؟

•  آیا باید جملات کوتاه باشند (که بهتر است همیشه از جملات کوتاه استفاده کنید)؟

•  آیا می‌خواهید لینک دهی خارجی داشته باشید یا خیر؟

•  لینک های های داخلی تان (CTA) باید به چه شکل باشد و در انتهای محتوا باشد یا به صورت پراکنده در کلِ آن؟

•  آیا تیم مستقل تولید محتوا دارید یا می خواهید آن را برون سپاری کنید؟ به چه شرکتی؟ چرا؟

•  تعیین زمان به روز رسانی محتواها

بهتر است قوانین تولید محتوای تان را در 4 الی 5 صفحه خلاصه کنید.

چک لیست تولید محتواهای گرافیکی و تصویری

• پالت رنگی برندتان برای تولید محتوای گرافیکی چیست؟

• باید از چه تصاویری برای تولید محتوا اجتناب کرد؟

• قالب بندی اینفوگرافیک ها باید به چه شکل باشد؟

•  تعیین alt برای تصاویر

•  آیا تصاویر به کپشن نیاز دارند یا خیر؟

•  قالب محتواهای ویدیویی باید چگونه باشد؟ Intro باید به چه صورت باشد؟

•  آیا باید لوگو تان در تصاویر و کل محتواهای گرافیکی درج شود؟

فهرست کلمات ممنوعه برای تولید محتوا

یکی از جمله مواردی که در روال آموزش تولید محتوا از صفر تا صد همیشه نادیده گرفته می شود، کلماتی هستند که نباید از آنها – در هیچ کسب و کار یا شرکتی – برای جذب مخاطب استفاده شود. معمولاً ما به کلمات مفید و کاربردی می پردازیم در حالی که از این بخش به شدت غافلیم. اما این قسمت را با دقت بخوانید و از آن برای همیشه استفاده کنید تا بتوانید تعداد مخاطبان بیشتری به خود جذب کنید.

1. از لغات بسیار تخصصی و استفاده‌ی مکرر از آنها خودداری کنید. درست است که ممکن است یکی دو کلمه‌ی تخصصی شما را در حیطه فعالیت‌تان بسیار زبده و حرفه ای نشان دهد، اما مخاطبان‌تان مردم عادی هستند، نه متخصصانی شبیه خودتان.

2. کلماتِ «مشتری محور»، «پیشرو در صنعت»، «پیشرفته ترین نمونه» و امثالهم را از محتوایتان حذف کنید. این حجم از اغراق هیچ مخاطبی را جذب نمی‌کند.

3. استفاده از قید هایی مثل: «بسیار منحصربه‌فرد»، «واقعا فوق العاده» خودداری کنید. فوق العاده بودن یا منحصر به فرد بودن نیازی به قید ندارد و حشو است. اگر اطلاعاتی در مورد به کارگیری حشو در متن ندارید حتما در مورد آن تحقیق کنید.

4. مبهم نباشید. اطلاعات دقیق (به عدد و رقم) به مخاطب بدهید و از کلمات «خیلی سنگین»، «خیلی زیاد» اجتناب کنید.

5. کلماتی مانند «باور کنید» یا «فکر کنید»، «همیشه» یا «هرگز» غیر قابل اطمینان بودنِ شما را به مخاطب می رساند. صرفاً به مخاطب حقایق را ارائه کنید و تفکر را به او واگذار کنید.

ختم کلام و پاسخ به چند پرسش

روال یادگیری و آموزش تولید محتوا از صفر تا صد به همینجا خلاصه نمیشود. راه دراز و پر پیچ و خمی پیش روی شماست. اما همینکه ابتدایی ترین اطلاعات را در این محتوا کسب کردید، به شما برای تولید محتوای آگاهانه کمک می کند. برای به روز نگه داشتن دائم  اطلاعات خود می توانید سایر مطالب آموزشی وبلاگ رایا مارکتینگ را مطالعه کنید.

 آیا اهمیت دارد که از دستورالعمل خاصی برای تولید محتوا استفاده کنیم؟

بنیادی ترین هدف آموزش تولید محتوا از صفر تا صد این است که استراتژی خاص خود را تعیین کنید و طبق آن پیش بروید. داشتن دستورالعمل به شما کمک می کند تا در صورت پیش آمد تغییرات در روال تولید محتوای تان، بتوانید طبق یک چارچوب پیش بروید و روز به روز  پیشرفت کنید.

 آیا باید به طور دائم چارچوب/ موضوعات و هدف تولید محتوای خود را به روز رسانی کنیم؟

برند ها رشد می کنند. در طی این رشد، مسلم است که باید برای تغییر چارچوب ها و آپدیت کردن خود با قوانین روز تولید محتوا فکری کنید. بنابراین هر زمان که حس کردید تغییر در روال تولید محتوا می تواند به نفع تان عمل کند، برای به روز شدن اقدام کنید. توصیه می کنیم حتما با قوانین و اطلاعات به روز دنیای تولید محتوا خود را همگام کنید.

 چه زمانی از محتوای ویدئویی و بصری و چه زمانی از محتوای متنی استفاده کنم؟

این انتخاب به خودتان بستگی دارد. ویدیوها و تصاویر (تا 90 درصد) در ذهن مخاطب حک می شوند. بنابراین باید زمان زیادی برای انتخاب زبان بدن، به چالش کشیدن احساسات مخاطب و .. اختصاص دهید.

محتواهای متنی، قابل جستجو تر هستند (searchable). شما نمی توانید کلمات کلیدی را داخل ویدئو جای دهید. در ضمن، مخاطبان همیشه برای دیدن ویدئو یا تصویر آماده نیستند و ترجیح می دهند متون را به صورت روزنامه وار (scannable) مطالعه کنند. تولید محتوای متنی و ویرایش یا آپدیت آن آسانتر از ویدئو و محتواهای بصری است.  سفارش تولید محتوا متنی برای آپدیت سایت و همچنین محتواهای بازنویسی با بهترین کیفیت در رایامارکتینگ انجام می شود.